z założenia
  • Plater, Broel-Plater, Plater-Zyberk
    14.05.2020
    14.05.2020
    Proszę o informację, czy i jak odmieniać męskie formy nazwisk: Plater, Plater-Zyberk, Broel-Plater.
  • Podszlifować
    24.01.2016
    24.01.2016
    Chciałabym zapytać o kwalifikację słowa podszlifować, czy jest ono traktowane jako potoczne, czy też można go swobodnie używać w różnego typu tekstach, które z założenia dyskwalifikują używanie słownictwa potocznego?
  • Polszczyć imiona władców?
    18.11.2014
    18.11.2014
    Szanowni Państwo,
    czy istnieją jakieś reguły dotyczące spolszczania imion monarszych? Jeżeli tak – jakie? W szczególności interesuje mnie kwestia obecnego władcy Liechtensteinu, Jana Adama II (czy może raczej Hansa Adama II). Czy w uproszczeniu przyjąć można, że należy spolszczać imiona tych monarchów, którzy są powszechnie Polakom znani (więc Elżbieta II, ale Hans Adam II), czy jednak istnieją pewne imiona, które z założenia spolszczać należy (np. właśnie Hans)?
    Z wyrazami szacunku
    N.S.
  • przecinek po członie inicjalnym
    23.10.2011
    23.10.2011
    Załóżmy, że w kolejnych zdaniach podajemy argumenty lub wnioski z nich wypływające. Czy po stojących na początku zdania sformułowaniach typu ponadto lub w związku z powyższym można postawić przecinek, czy też jest on w tym miejscu błędem? Przykłady: „W związku z powyższym, należy zauważyć, że..” czy „W związku z powyższym należy zauważyć, że…”; „Ponadto, można wykazać…” czy „Ponadto można wykazać…”?
  • Reforma pisowni – odcinek 2

    4.06.2024
    4.06.2024

    Szanowni Państwo,

    pragnę się dowiedzieć, jak postępować odnośnie do zmian zasad pisowni polskiej, obowiązującej od 1 stycznia 2026 r.

    Czy należy stosować je w publikacjach wydawanych niedługo przed tą datą? Jaka data byłaby tutaj graniczna? Czy we wznowieniach starszych publikacji po 1 stycznia 2026 r. będzie trzeba je poddać korekcie modernizującej pisownię? Co w wypadku materiałów publikowanych w sieci? Jakiego rodzaju treści będzie trzeba zaktualizować a jakie nie?

    Łączę ukłony i pozwalam sobie zawczasu podziękować za odpowiedź

  • różności
    19.12.2005
    19.12.2005
    1. Spotkamy się wpół do siódmej.
    2. Spotkamy się o wpół do siódmej.
    3. Spotkamy się pół do siódmej.
    4. Spotkamy się o pół do siódmej.
    Internet czy internet?
    Ubrałem spodnie czy założyłem spodnie (kapcie, pidżamę)?
  • służebny
    25.10.2014
    25.10.2014
    Szanowni Państwo!
    W Poradni znalazłem określenie służebny tylko pośrednio, natomiast nadal mnie ono intryguje. Zadam więc konkretne pytanie: czy zdania poniżej są idealnie poprawne z punktu widzenia WSPÓŁCZESNEJ polszczyzny (nie piszę powieści historycznej)?
    1. Jestem służebny.
    2. Jestem służebnym.

    Z poważaniem
    W.M.
  • sprawozdawcy sportowi
    5.05.2006
    5.05.2006
    Chciałbym się dowiedzieć, jakie normy poprawnościowe łamią sprawozdawcy w niżej przedstawionych przykładach:
    — „Jak państwo widzicie, nic nie widać już w tej mgle”.
    — „Szwedzi są o tyle niebezpieczni, że nie są groźni”.
    — „Piłka ugrzęzła w ciałach warszawskich zawodników”.
    —„Hiszpan sięgnął po piłkę, która była po przeciwnej stronie boiska”.
    — „Norwegowie w czerwonych koszulkach i białych spodenkach, Polacy zaś w strojach odwrotnie pokolorowanych”.
    — „Oto ten moment, przed momentem na państwa ekranach”.
  • Symbole specjalne w składzie matematycznym
    13.04.2016
    13.04.2016
    Szanowni Państwo,
    w matematyce pojawiają się nazwy złożone z dwóch członów, z których jeden jest literą grecką, drugi słowem, np. sigma-ciało, lambda-układ. Czy w przypadku braku alfabetu greckiego w składzie należy zapisywać je właśnie tak, jak to zrobiłem, czy jakkolwiek inaczej?
    I jeszcze jedno: co z konstrukcją taką jak pod-sigma-ciało? Czy powinno się ją zapisać dokładnie w taki sposób, niezależnie od użycia lub nieużycia greckiej litery?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • sztuczne słowa
    7.05.2014
    7.05.2014
    Witam,
    boli mnie, że rzeczywiście nie ma słowa, które nazywałoby sztuczne słowa. Długo coś pozostaje neologizmem, a potem już nie różni się od innych słów. Z ciekawości sprawdziłem, jak mogłoby takie słowo wyglądać. Jest wiele możliwości, m.in. artonim ('sztuczne imię') i celonim ('celowe imię'). Wydają się one mieć najwięcej sensu, mimo iż artonim jest łudząco podobny do antonimu. Jak Poradnia nazwałaby grupę tych słów i jak często takie neologizmy wchodzą w życie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego